Κατά Ματθαῖον
Κεφ. 22: 15 - 46
✙ 15 Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, (Τότε) πορευθέντες οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιον ἔλαβον ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ.
✙ 16 καὶ ἀποστέλλουσιν αὐτῷ τοὺς μαθητὰς αὐτῶν μετὰ τῶν ῾Ηρῳδιανῶν λέγοντες· διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς εἶ καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ ἐν ἀληθείᾳ διδάσκεις, καὶ οὐ μέλει σοι περὶ οὐδενός· οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων·
✙ 17 εἰπὲ οὖν ἡμῖν, τί σοι δοκεῖ; ἔξεστι δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἢ οὔ;
✙ 18 γνοὺς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν πονηρίαν αὐτῶν εἶπε· τί με πειράζετε, ὑποκριταί;
✙ 19 ἐπιδείξατέ μοι τὸ νόμισμα τοῦ κήνσου. οἱ δὲ προσήνεγκαν αὐτῷ δηνάριον.
✙ 20 καὶ λέγει αὐτοῖς· τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή;
✙ 21 λέγουσιν αὐτῷ· Καίσαρος· τότε λέγει αὐτοῖς· ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ.
✙ 22 καὶ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν, καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἀπῆλθον.
✙ 23 ᾿Εν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθον αὐτῷ Σαδδουκαῖοι, οἱ λέγοντες μὴ εἶναι ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν
✙ 24 λέγοντες· διδάσκαλε, Μωσῆς εἶπεν, ἐάν τις ἀποθάνῃ μὴ ἔχων τέκνα, ἐπιγαμβρεύσει ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἀναστήσει σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ.
✙ 25 ἦσαν δὲ παρ᾿ ἡμῖν ἑπτὰ ἀδελφοί· καὶ ὁ πρῶτος γαμήσας ἐτελεύτησε, καὶ μὴ ἔχων σπέρμα ἀφῆκε τὴν γυναῖκα αὐτοῦ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ·
✙ 26 ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος, ἕως τῶν ἑπτά.
✙ 27 ὕστερον δὲ πάντων ἀπέθανε καὶ ἡ γυνή.
✙ 28 ἐν τῇ οὖν ἀναστάσει τίνος τῶν ἑπτὰ ἔσται ἡ γυνή; πάντες γὰρ ἔσχον αὐτήν.
✙ 29 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ.
✙ 30 ἐν γὰρ τῇ ἀναστάσει οὔτε γαμοῦσιν οὔτε ἐκγαμίζονται, ἀλλ᾿ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσι.
✙ 31 περὶ δὲ τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν οὐκ ἀνέγνωτε τὸ ρηθὲν ὑμῖν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ λέγοντος,
✙ 32 ἐγώ εἰμι ὁ Θεὸς ᾿Αβραὰμ καὶ ὁ Θεὸς ᾿Ισαὰκ καὶ ὁ Θεὸς ᾿Ιακώβ; οὐκ ἔστιν ὁ Θεὸς Θεὸς νεκρῶν, ἀλλὰ ζώντων.
✙ 33 καὶ ἀκούσαντες οἱ ὄχλοι ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ.
η υπέρτατη εντολή
✙ 34 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες ὅτι ἐφίμωσε τοὺς Σαδδουκαίους, συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτό,
✙ 35 καὶ ἐπηρώτησεν εἷς ἐξ αὐτῶν, νομικός, πειράζων αὐτὸν καὶ λέγων·
✙ 36 διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ;
✙ 37 ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἔφη αὐτῷ· ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου.
✙ 38 αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή.
✙ 39 δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν.
✙ 40 ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται.
✙ 41 Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς
✙ 41 Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς
✙ 42 λέγων· τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ Χριστοῦ; τίνος υἱός ἐστι; λέγουσιν αὐτῷ· τοῦ Δαυῒδ.
✙ 43 λέγει αὐτοῖς· πῶς οὖν Δαυῒδ ἐν Πνεύματι Κύριον αὐτὸν καλεῖ λέγων,
✙ 44 εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου;
✙ 45 εἰ οὖν Δαυῒδ καλεῖ αὐτὸν Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστι;
✙ 46 καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο αὐτῷ ἀποκριθῆναι λόγον, οὐδὲ ἐτόλμησέ τις ἀπ᾿ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι.
Κεφ. 23: 1 - 39
✙ 1 ΤΟΤΕ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐλάλησε τοῖς ὄχλοις καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
✙ 2 λέγων· ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι.
✙ 3 πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γάρ, καὶ οὐ ποιοῦσι.
✙ 4 δεσμεύουσι γὰρ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, τῷ δὲ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσι κινῆσαι αὐτά.
✙ 5 πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσι πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις. πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα τῶν ἱματίων αὐτῶν,
✙ 6 φιλοῦσι δὲ τὴν πρωτοκλισίαν ἐν τοῖς δείπνοις καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς
✙ 7 καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς καὶ καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ραββὶ ραββί.
✙ 8 ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε ραββί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ διδάσκαλος, ὁ Χριστός· πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε.
✙ 9 καὶ πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς· εἷς γάρ ἐστιν ὁ πατήρ ὑμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
✙ 10 μηδὲ κληθῆτε καθηγηταί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός.
✙ 11 ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν διάκονος.
✙ 12 ὅστις δὲ ὑψώσει ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, καὶ ὅστις ταπεινώσει ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.
τα φοβερά «Οὐαὶ»
✙ 13 Οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κατεσθίετε τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσευχόμενοι· διὰ τοῦτο λήψεσθε περισσότερον κρῖμα.
✙ 14 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων· ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν.
✙ 15 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον, καὶ ὅταν γένηται, ποιεῖτε αὐτὸν υἱὸν γεέννης διπλότερον ὑμῶν.
✙ 16 Οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ λέγοντες ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾿ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ χρυσῷ τοῦ ναοῦ, ὀφείλει.
✙ 17 μωροὶ καὶ τυφλοί! τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ χρυσός ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάζων τὸν χρυσόν;
✙ 18 καί· ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾿ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ, ὀφείλει.
✙ 19 μωροὶ καὶ τυφλοί! τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον;
✙ 20 ὁ οὖν ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ·
✙ 21 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ ναῷ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν τῷ κατοικήσαντι αὐτόν·
✙ 22 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύει ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ.
✙ 23 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν καὶ τὸν ἔλεον καὶ τὴν πίστιν· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι.
✙ 24 ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διυλίζοντες τὸν κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες!
✙ 25 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας.
✙ 26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς αὐτῶν καθαρόν.
✙ 27 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν μὲν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας.
✙ 28 οὕτω καὶ ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας.
✙ 29 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν προφητῶν καὶ κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων,
✙ 30 καὶ λέγετε· εἰ ἦμεν ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ἦμεν κοινωνοὶ αὐτῶν ἐν τῷ αἵματι τῶν προφητῶν.
✙ 31 ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τοὺς προφήτας.
✙ 32 καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν.
✙ 33 ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν! πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης;
✙ 34 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ γραμματεῖς, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτε καὶ σταυρώσετε, καὶ ἐξ αὐτῶν μαστιγώσετε ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν καὶ διώξετε ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν,
✙ 35 ὅπως ἔλθῃ ἐφ᾿ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυνόμενον ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ τοῦ αἵματος ῎Αβελ τοῦ δικαίου ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαραχίου, ὃν ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου.
✙ 36 ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἥξει ταῦτα πάντα ἐπὶ τὴν γενεὰν ταύτην.
῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστὸς θρηνεῖ τὴν τύχην τῆς ῾Ιερουσαλὴμ
῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστὸς θρηνεῖ τὴν τύχην τῆς ῾Ιερουσαλὴμ
✙ 37 ῾Ιερουσαλὴμ ῾Ιερουσαλήμ, ἡ ἀποκτέννουσα τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν! ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυναγαγεῖν τὰ τέκνα σου ὃν τρόπον ἐπισυνάγει ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε.
✙ 38 ἰδοὺ ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος.
✙ 39 λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μή με ἴδητε ἀπ᾿ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.
«Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς
καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί»
Στὸ δεύτερο μέρος τοῦ εὐαγγελίου τοῦ ὄρθρου τῆς μ. Τρίτης (= μ. Δευτέρας βράδυ) ὁ Ἰησοῦς κάνει τὰ ἀποκαλυπτήρια τῶν γραμματέων καὶ φαρισαίων. Σχεδὸν «ξιφουλκεῖ».
καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί»
Στὸ δεύτερο μέρος τοῦ εὐαγγελίου τοῦ ὄρθρου τῆς μ. Τρίτης (= μ. Δευτέρας βράδυ) ὁ Ἰησοῦς κάνει τὰ ἀποκαλυπτήρια τῶν γραμματέων καὶ φαρισαίων. Σχεδὸν «ξιφουλκεῖ».
Δημοσιεύει τὴν ὑποκριτικὴ ζωή τους καὶ προστατεύει τὸ λαὸ ἀπὸ τὴν κακή τους ἐπίδραση.
«Στὸ διδασκαλικὸ θρόνο τοῦ Μωϋσέως, λέει, κάθισαν νομοδιδάσκαλοι καὶ φαρισαῖοι. Ὅλα ὅσα σᾶς λένε οἱ ἀνάξιοι αὐτοὶ ἐκπρόσωποι τοῦ Μωϋσέως μέσα ἀπὸ τὸ νόμο εἶναι σωστὰ καὶ σᾶς προτρέπω νὰ τὰ ἐφαρμόζετε· κατὰ τὰ ἔργα τους ὅμως νὰ μὴν κάνετε τίποτε. Διότι λένε συνήθως τὰ πρέποντα, ἀλλὰ δὲν τὰ πιστεύουν καὶ δὲν τὰ ἐφαρμόζουν». Διδάσκουν δικές τους διδασκαλίες ποὺ δὲν εἶναι τοῦ Θεοῦ. Γίνονται σοῦπερ διδάσκαλοι, λεπτολόγοι καὶ σχολαστικοί, γιὰ τοὺς ἄλλους βέβαια.
«Ὅλα τὰ ἔργα τους τὰ κάνουν γιὰ τὸ θεαθῆναι. Φαρδαίνουν τὰ φυλαχτά τους καὶ μεγεθύνουν τὸν ποδόγυρο τῶν φορεμάτων τους. Ὅπως κάποιοι δένουν μία κλωστὴ στὸ δάχτυλο, γιὰ νὰ μὴν ξεχάσουν κάτι, ἔτσι καὶ αὐτοί, γιὰ νὰ μὴν ξεχνοῦν τάχα τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, γράφουν σὲ μεγέθυνση ρητὰ στὰ φορέματά τους, γιὰ νὰ ἐφαρμόζουν τάχα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα γιὰ νὰ φαίνονται εὐσεβεῖς στοὺς ἀνθρώπους. Τὴ νηστεία τὴ φιλανθρωπία τὴν προσευχὴ καὶ ὅλα τὰ ἱερὰ πράγματα τὰ κάνουν ὄχι γιὰ τὸ Θεό, ἀλλὰ γιὰ νὰ θαυμάζονται».
«Ἀγαποῦν τὸ πρῶτο ντιβάνι στὰ δεῖπνα καὶ τὴν πρώτη καρέκλα στὶς συναγωγές, καὶ τὶς ἐπιδεικτικὲς χαιρετοῦρες στὶς πολυσύχναστες ἀγορὲς καὶ τὶς προσφωνήσεις τῶν ἀνθρώπων Διδάσκαλε, διδάσκαλε». Μὲ μία λέξι, «ψοφοῦν» γιὰ διακρίσεις.
Ὁ Ἰησοῦς ποὺ δὲν θέλει τοὺς μαθητάς του σὰν τοὺς φαρισαίους, διακόπτει λίγο τὴν κριτικὴ κατὰ τῶν φαρισαίων σὰν σὲ παρένθεση, στρέφεται πρὸς αὐτούς, καὶ τοὺς συμβουλεύει νὰ μὴν ὀνομαστοῦν ποτὲ διδάσκαλοι πατέρες καὶ ἡγήτορες, γιατὶ τὰ ὀνόματα αὐτὰ ἀνήκουν μόνο στὸ μεσσία. «Καὶ αὐτὸς ποὺ εἶναι μεγαλύτερος ἀνάμεσά σας, προσθέτει, θὰ πρέπει νὰ εἶναι διάκονος, καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ὑψώσει τὸν ἑαυτό του θὰ ταπεινωθεῖ, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ θὰ τὸν ταπεινώσει θὰ δοξασθεῖ».
Ἂς σημειωθεῖ ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἐννοεῖ πατέρα αὐτὸν ποὺ πιστεύει ὅτι γέννησε καὶ ἔσωσε τὴν ἐκκλησία. Τέτοιος πατέρας εἶναι μόνο ὁ Χριστός. Ὅποιος ὀνομάσει τὸν ἑαυτό του πατέρα μὲ τέτοια ἔννοια, σφετερίζεται τὴν πατρότητά του. Διδάσκαλο ἐννοεῖ αὐτὸν ποὺ πιστεύει ὅτι ἡ σοφία του εἶναι ὑπέρτατος νόμος. Ὅποιος ὀνομάζει τὸν ἑαυτό του διδάσκαλο μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ σφετερίζεται τὸ διδασκαλικό του ἀξίωμα. Καθηγητὴν ἐννοεῖ τὸν καθοδηγητὴ τῆς ἐκκλησίας. Ὅποιος ὀνομάσει τὸν ἑαυτό του καθηγητὴ μὲ τέτοια ἔννοια, ὅπως ὁ πάπας τῶν παπικῶν, σφετερίζεται τὸ μεσσία. Συνιστᾶ στοὺς μαθητάς του νὰ μὴ δέχονται νὰ προσφωνοῦνται ἔτσι, σὲ ἀντίθεση πρὸς τοὺς γραμματεῖς καὶ τοὺς φαρισαίους ποὺ τὸ ἐπιδίωκαν μανιασμένα.
Ὁ Ἰησοῦς ἤδη λίγο ἀπέχει ἀπὸ τὸ πάθος του. Ὁ φθόνος καὶ ἡ κακία τῆς θρησκευτικῆς ἡγεσίας ἐναντίον του ἔχουν ξεπεράσει κάθε ὅριο. Γνωρίζει ὅτι ἔφθασε ἡ ὥρα τοῦ ἀτιμωτικοῦ θανάτου του. Ἐντούτοις οὔτε δειλιάζει οὔτε φεύγει. Μιλάει μὲ θάρρος στοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους καὶ τοὺς καυτηριάζει. Ἀφήνει νὰ ἐκδηλωθεῖ ὅλη ἡ ἱερὴ ἀγανάκτησή του ἐναντίον τῶν ἐλεεινῶν ἐμπόρων τῆς εὐσεβείας. Τίποτε δὲν προκάλεσε τόσο τὴν ὀργή του ὅσο ἡ ὑποκρισία τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, τοὺς λέει, διότι ἐμφανιζόμενοι σὰν ἄνθρωποι προσευχῆς κατατρῶτε τὰ σπίτια τῶν χηρῶν. Γι’ αὐτὸ θὰ καταδικασθεῖτε περισσότερο ἀπὸ τοὺς κοινοὺς κλέφτες». Ἂς σημειωθεῖ ὅτι οἱ ὑποκριταὶ αὐτοὶ προσεύχονταν σὲ πολυσύχναστα μέρη, γιὰ νὰ τοὺς θαυμάζουν οἱ ἄνθρωποι. Προσεύχονταν ἀκόμη καὶ γιὰ ν’ ἀποσποῦν τὴν ἐμπιστοσύνη τῶν ἀνθρώπων καὶ στὴ συνέχεια νὰ τρῶνε τὶς περιουσίες τους.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι σεῖς μὲν δὲν μπαίνετε στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν γιὰ τὴν ἀπιστία σας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους τοὺς κλείνετε τὴν πόρτα τῆς βασιλείας». Ὑπόψιν ὅτι ἀλλιῶς περιέγραφαν τὸ μεσσία οἱ προφῆτες καὶ ἀλλιῶς τοὺς τὸν παρουσίαζαν αὐτοί, γιὰ νὰ μὴν τὸν πιστέψουν. Ἀντὶ νὰ φωτίζουν τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς σκότιζαν. Ἀντὶ νὰ τοὺς ὁδηγοῦν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τοὺς παρέσυραν στὴν ἀπιστία.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι γυρίζετε γῆ καὶ θάλασσα, ὅλη τὴ γῆ, γιὰ νὰ κάνετε ἕναν κατηχούμενο, κι ὅταν γίνει, τὸν κάνετε γιὸ τῆς κολάσεως δυὸ φορὲς χειρότερο ἀπὸ σᾶς, διότι τοῦ μεταδίδετε τὶς κακίες τὶς πονηρίες καὶ τὶς διαστροφές σας».
«Μωροὶ καὶ τυφλοί, κάνετε τὰ οὐσιώδη ἐπουσιώδη καὶ τὰ ἐπουσιώδη οὐσιώδη. Ὁ ναός, λέτε, δὲν ἔχει ἀξία, ἐνῷ τὸ χρυσάφι τοῦ ναοῦ ἔχει. Ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ ναό, δὲν ἁμαρτάνει καὶ δὲν ὀφείλει· ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ χρυσάφι τοῦ ναοῦ, ἁμαρτάνει καὶ ὀφείλει νὰ πληρώσει χρῆμα, γιὰ νὰ ἐξιλεωθεῖ. Τὸ θυσιαστήριο, λέτε, δὲν ἔχει ἀξία, ἐνῷ τὸ προσφερόμενο στὸ θυσιαστήριο ζῷο ἔχει. Ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ θυσιαστήριο δὲν ἁμαρτάνει καὶ δὲν ὀφείλει· ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ δῶρο ἁμαρτάνει καὶ ὀφείλει νὰ προσφέρει δῶρο, γιὰ νὰ ἐξιλεωθεῖ».
᾿Εκ πρώτης ὄψεως νομίζει κανεὶς ὅτι οἱ φαρισαῖοι ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν τήρηση τῆς ἱερότητος τοῦ ὅρκου. Ἀλλὰ δὲν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οἱ φαρισαῖοι καπηλεύονται τὸν ὅρκο γιὰ τὸν πλουτισμό τους, πρᾶγμα ποὺ ὁ Ἰησοῦς τὸ θεωρεῖ ἱεροκαπηλεία καὶ τὸ ἐλέγχει. Διότι ποιός δὲν ξέρει ὅτι ὁ ναὸς εἶναι πιὸ ἅγιος ἀπὸ τὸ χρυσὸ τοῦ ναοῦ, καὶ τὸ θυσιαστήριο πιὸ ἅγιο ἀπὸ τὸ προσφερόμενο ζῷο; Τί εἶναι ἀνώτερο; Τὸ ξύλο πάνω στὸ ὁποῖο χύθηκε τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἢ τὸ ἴδιο τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ κοινωνοῦμε; Μιὰ κάποια εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἢ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός; Τὰ ἀντικείμενα ποὺ ἁγιάστηκαν ἀπὸ τὸ Χριστὸ ἢ ὁ Χριστὸς ποὺ τὰ ἁγιάζει;
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι προσφέρετε τὸ ἕνα δέκατο ἀπὸ τὸ δυόσμο καὶ τὸ ἄνηθο καὶ τὸ κύμινο, ἀλλὰ τὶς πιὸ οὐσιώδεις ἐντολὲς τοῦ νόμου γιὰ δίκαιη κρίση καὶ ἐλεημοσύνη καὶ ἐντιμότητα τὶς ἔχετε παρατήσει. Καὶ αὐτὰ ἔπρεπε νὰ τὰ κάνετε καὶ ἐκεῖνα νὰ μὴν τὰ ἀφήσετε. Εἶστε ὁδηγοὶ τυφλοὶ ποὺ στραγγίζετε τὸ κουνοῦπι ἀπὸ τὸ κρασί, ἀλλὰ καταπίνετε τὴν καμήλα». Προφανῶς τὰ μάτια τῶν φαρισαίων τὰ μεγάλα ἁμαρτήματα, ποὺ τὰ παρομοιάζει ὁ Κύριος μὲ καμήλα, δὲν τὰ ἔβλεπαν καὶ τὰ διέπρατταν σκανδαλίζοντας τὸ λαό, ἐνῷ τὰ μικρὰ καὶ ἐπουσιώδη ποὺ ἀντιστοιχοῦσαν μὲ τὸ κουνοῦπι τὰ πρόσεχαν καὶ τὰ τηροῦσαν μὲ σχολαστικότητα.
Στὴ συνέχεια ὁ Κύριος τοὺς ἐλέγχει, διότι δίνουν σημασία στὰ ἐξωτερικὰ καὶ ὄχι στὰ ἐσωτερικά, διότι ἀπ’ ἔξω φαίνονται ὡραῖοι, ἀλλ’ ἀπὸ μέσα βρομοῦν σὰν τοὺς τάφους, διότι ὁμολογοῦν ὅτι εἶναι φονιᾶδες, ὅπως οἱ πρόγονοί τους καὶ χειρότεροι ἀκόμη, διότι καὶ στὸ μέλλον θὰ συνεχίσουν τὴ φονική τους διάθεση κατὰ τῶν κηρύκων ποὺ θὰ τοὺς στείλει. Καὶ θρηνεῖ ὁ Κύριος γιὰ τὴν ᾿Ιερουσαλὴμ ποὺ τὴν κατοικοῦν τέτοιοι κακοὶ ἄνθρωποι, ποὺ πολλὲς φορὲς θέλησε νὰ τοὺς μαζέψει κάτω ἀπὸ τὰ φτερὰ τῆς ἀγάπης του, ἀλλ’ αὐτοὶ δὲν θέλησαν. Τελειώνει τὸν ἔλεγχο ὁ Ἰησοῦς μὲ τὴν προφητεία ὅτι κάποτε θὰ συνέλθουν καὶ αὐτοί, καὶ ἐννοεῖ μετὰ τὴ δευτέρα παρουσία του, ὅταν ἀναγκαστικὰ θὰ τὸν παραδεχτοῦν ὡς εὐλογημένο ποὺ ἔρχεται στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ τότε θὰ εἶναι ἀργά.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
«Στὸ διδασκαλικὸ θρόνο τοῦ Μωϋσέως, λέει, κάθισαν νομοδιδάσκαλοι καὶ φαρισαῖοι. Ὅλα ὅσα σᾶς λένε οἱ ἀνάξιοι αὐτοὶ ἐκπρόσωποι τοῦ Μωϋσέως μέσα ἀπὸ τὸ νόμο εἶναι σωστὰ καὶ σᾶς προτρέπω νὰ τὰ ἐφαρμόζετε· κατὰ τὰ ἔργα τους ὅμως νὰ μὴν κάνετε τίποτε. Διότι λένε συνήθως τὰ πρέποντα, ἀλλὰ δὲν τὰ πιστεύουν καὶ δὲν τὰ ἐφαρμόζουν». Διδάσκουν δικές τους διδασκαλίες ποὺ δὲν εἶναι τοῦ Θεοῦ. Γίνονται σοῦπερ διδάσκαλοι, λεπτολόγοι καὶ σχολαστικοί, γιὰ τοὺς ἄλλους βέβαια.
«Ὅλα τὰ ἔργα τους τὰ κάνουν γιὰ τὸ θεαθῆναι. Φαρδαίνουν τὰ φυλαχτά τους καὶ μεγεθύνουν τὸν ποδόγυρο τῶν φορεμάτων τους. Ὅπως κάποιοι δένουν μία κλωστὴ στὸ δάχτυλο, γιὰ νὰ μὴν ξεχάσουν κάτι, ἔτσι καὶ αὐτοί, γιὰ νὰ μὴν ξεχνοῦν τάχα τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, γράφουν σὲ μεγέθυνση ρητὰ στὰ φορέματά τους, γιὰ νὰ ἐφαρμόζουν τάχα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα γιὰ νὰ φαίνονται εὐσεβεῖς στοὺς ἀνθρώπους. Τὴ νηστεία τὴ φιλανθρωπία τὴν προσευχὴ καὶ ὅλα τὰ ἱερὰ πράγματα τὰ κάνουν ὄχι γιὰ τὸ Θεό, ἀλλὰ γιὰ νὰ θαυμάζονται».
«Ἀγαποῦν τὸ πρῶτο ντιβάνι στὰ δεῖπνα καὶ τὴν πρώτη καρέκλα στὶς συναγωγές, καὶ τὶς ἐπιδεικτικὲς χαιρετοῦρες στὶς πολυσύχναστες ἀγορὲς καὶ τὶς προσφωνήσεις τῶν ἀνθρώπων Διδάσκαλε, διδάσκαλε». Μὲ μία λέξι, «ψοφοῦν» γιὰ διακρίσεις.
Ὁ Ἰησοῦς ποὺ δὲν θέλει τοὺς μαθητάς του σὰν τοὺς φαρισαίους, διακόπτει λίγο τὴν κριτικὴ κατὰ τῶν φαρισαίων σὰν σὲ παρένθεση, στρέφεται πρὸς αὐτούς, καὶ τοὺς συμβουλεύει νὰ μὴν ὀνομαστοῦν ποτὲ διδάσκαλοι πατέρες καὶ ἡγήτορες, γιατὶ τὰ ὀνόματα αὐτὰ ἀνήκουν μόνο στὸ μεσσία. «Καὶ αὐτὸς ποὺ εἶναι μεγαλύτερος ἀνάμεσά σας, προσθέτει, θὰ πρέπει νὰ εἶναι διάκονος, καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ὑψώσει τὸν ἑαυτό του θὰ ταπεινωθεῖ, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ θὰ τὸν ταπεινώσει θὰ δοξασθεῖ».
Ἂς σημειωθεῖ ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἐννοεῖ πατέρα αὐτὸν ποὺ πιστεύει ὅτι γέννησε καὶ ἔσωσε τὴν ἐκκλησία. Τέτοιος πατέρας εἶναι μόνο ὁ Χριστός. Ὅποιος ὀνομάσει τὸν ἑαυτό του πατέρα μὲ τέτοια ἔννοια, σφετερίζεται τὴν πατρότητά του. Διδάσκαλο ἐννοεῖ αὐτὸν ποὺ πιστεύει ὅτι ἡ σοφία του εἶναι ὑπέρτατος νόμος. Ὅποιος ὀνομάζει τὸν ἑαυτό του διδάσκαλο μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ σφετερίζεται τὸ διδασκαλικό του ἀξίωμα. Καθηγητὴν ἐννοεῖ τὸν καθοδηγητὴ τῆς ἐκκλησίας. Ὅποιος ὀνομάσει τὸν ἑαυτό του καθηγητὴ μὲ τέτοια ἔννοια, ὅπως ὁ πάπας τῶν παπικῶν, σφετερίζεται τὸ μεσσία. Συνιστᾶ στοὺς μαθητάς του νὰ μὴ δέχονται νὰ προσφωνοῦνται ἔτσι, σὲ ἀντίθεση πρὸς τοὺς γραμματεῖς καὶ τοὺς φαρισαίους ποὺ τὸ ἐπιδίωκαν μανιασμένα.
Ὁ Ἰησοῦς ἤδη λίγο ἀπέχει ἀπὸ τὸ πάθος του. Ὁ φθόνος καὶ ἡ κακία τῆς θρησκευτικῆς ἡγεσίας ἐναντίον του ἔχουν ξεπεράσει κάθε ὅριο. Γνωρίζει ὅτι ἔφθασε ἡ ὥρα τοῦ ἀτιμωτικοῦ θανάτου του. Ἐντούτοις οὔτε δειλιάζει οὔτε φεύγει. Μιλάει μὲ θάρρος στοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους καὶ τοὺς καυτηριάζει. Ἀφήνει νὰ ἐκδηλωθεῖ ὅλη ἡ ἱερὴ ἀγανάκτησή του ἐναντίον τῶν ἐλεεινῶν ἐμπόρων τῆς εὐσεβείας. Τίποτε δὲν προκάλεσε τόσο τὴν ὀργή του ὅσο ἡ ὑποκρισία τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, τοὺς λέει, διότι ἐμφανιζόμενοι σὰν ἄνθρωποι προσευχῆς κατατρῶτε τὰ σπίτια τῶν χηρῶν. Γι’ αὐτὸ θὰ καταδικασθεῖτε περισσότερο ἀπὸ τοὺς κοινοὺς κλέφτες». Ἂς σημειωθεῖ ὅτι οἱ ὑποκριταὶ αὐτοὶ προσεύχονταν σὲ πολυσύχναστα μέρη, γιὰ νὰ τοὺς θαυμάζουν οἱ ἄνθρωποι. Προσεύχονταν ἀκόμη καὶ γιὰ ν’ ἀποσποῦν τὴν ἐμπιστοσύνη τῶν ἀνθρώπων καὶ στὴ συνέχεια νὰ τρῶνε τὶς περιουσίες τους.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι σεῖς μὲν δὲν μπαίνετε στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν γιὰ τὴν ἀπιστία σας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους τοὺς κλείνετε τὴν πόρτα τῆς βασιλείας». Ὑπόψιν ὅτι ἀλλιῶς περιέγραφαν τὸ μεσσία οἱ προφῆτες καὶ ἀλλιῶς τοὺς τὸν παρουσίαζαν αὐτοί, γιὰ νὰ μὴν τὸν πιστέψουν. Ἀντὶ νὰ φωτίζουν τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς σκότιζαν. Ἀντὶ νὰ τοὺς ὁδηγοῦν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τοὺς παρέσυραν στὴν ἀπιστία.
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι γυρίζετε γῆ καὶ θάλασσα, ὅλη τὴ γῆ, γιὰ νὰ κάνετε ἕναν κατηχούμενο, κι ὅταν γίνει, τὸν κάνετε γιὸ τῆς κολάσεως δυὸ φορὲς χειρότερο ἀπὸ σᾶς, διότι τοῦ μεταδίδετε τὶς κακίες τὶς πονηρίες καὶ τὶς διαστροφές σας».
«Μωροὶ καὶ τυφλοί, κάνετε τὰ οὐσιώδη ἐπουσιώδη καὶ τὰ ἐπουσιώδη οὐσιώδη. Ὁ ναός, λέτε, δὲν ἔχει ἀξία, ἐνῷ τὸ χρυσάφι τοῦ ναοῦ ἔχει. Ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ ναό, δὲν ἁμαρτάνει καὶ δὲν ὀφείλει· ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ χρυσάφι τοῦ ναοῦ, ἁμαρτάνει καὶ ὀφείλει νὰ πληρώσει χρῆμα, γιὰ νὰ ἐξιλεωθεῖ. Τὸ θυσιαστήριο, λέτε, δὲν ἔχει ἀξία, ἐνῷ τὸ προσφερόμενο στὸ θυσιαστήριο ζῷο ἔχει. Ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ θυσιαστήριο δὲν ἁμαρτάνει καὶ δὲν ὀφείλει· ὅποιος ὁρκιστεῖ στὸ δῶρο ἁμαρτάνει καὶ ὀφείλει νὰ προσφέρει δῶρο, γιὰ νὰ ἐξιλεωθεῖ».
᾿Εκ πρώτης ὄψεως νομίζει κανεὶς ὅτι οἱ φαρισαῖοι ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν τήρηση τῆς ἱερότητος τοῦ ὅρκου. Ἀλλὰ δὲν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οἱ φαρισαῖοι καπηλεύονται τὸν ὅρκο γιὰ τὸν πλουτισμό τους, πρᾶγμα ποὺ ὁ Ἰησοῦς τὸ θεωρεῖ ἱεροκαπηλεία καὶ τὸ ἐλέγχει. Διότι ποιός δὲν ξέρει ὅτι ὁ ναὸς εἶναι πιὸ ἅγιος ἀπὸ τὸ χρυσὸ τοῦ ναοῦ, καὶ τὸ θυσιαστήριο πιὸ ἅγιο ἀπὸ τὸ προσφερόμενο ζῷο; Τί εἶναι ἀνώτερο; Τὸ ξύλο πάνω στὸ ὁποῖο χύθηκε τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἢ τὸ ἴδιο τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ κοινωνοῦμε; Μιὰ κάποια εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἢ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός; Τὰ ἀντικείμενα ποὺ ἁγιάστηκαν ἀπὸ τὸ Χριστὸ ἢ ὁ Χριστὸς ποὺ τὰ ἁγιάζει;
«Ἀλίμονό σας, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι προσφέρετε τὸ ἕνα δέκατο ἀπὸ τὸ δυόσμο καὶ τὸ ἄνηθο καὶ τὸ κύμινο, ἀλλὰ τὶς πιὸ οὐσιώδεις ἐντολὲς τοῦ νόμου γιὰ δίκαιη κρίση καὶ ἐλεημοσύνη καὶ ἐντιμότητα τὶς ἔχετε παρατήσει. Καὶ αὐτὰ ἔπρεπε νὰ τὰ κάνετε καὶ ἐκεῖνα νὰ μὴν τὰ ἀφήσετε. Εἶστε ὁδηγοὶ τυφλοὶ ποὺ στραγγίζετε τὸ κουνοῦπι ἀπὸ τὸ κρασί, ἀλλὰ καταπίνετε τὴν καμήλα». Προφανῶς τὰ μάτια τῶν φαρισαίων τὰ μεγάλα ἁμαρτήματα, ποὺ τὰ παρομοιάζει ὁ Κύριος μὲ καμήλα, δὲν τὰ ἔβλεπαν καὶ τὰ διέπρατταν σκανδαλίζοντας τὸ λαό, ἐνῷ τὰ μικρὰ καὶ ἐπουσιώδη ποὺ ἀντιστοιχοῦσαν μὲ τὸ κουνοῦπι τὰ πρόσεχαν καὶ τὰ τηροῦσαν μὲ σχολαστικότητα.
Στὴ συνέχεια ὁ Κύριος τοὺς ἐλέγχει, διότι δίνουν σημασία στὰ ἐξωτερικὰ καὶ ὄχι στὰ ἐσωτερικά, διότι ἀπ’ ἔξω φαίνονται ὡραῖοι, ἀλλ’ ἀπὸ μέσα βρομοῦν σὰν τοὺς τάφους, διότι ὁμολογοῦν ὅτι εἶναι φονιᾶδες, ὅπως οἱ πρόγονοί τους καὶ χειρότεροι ἀκόμη, διότι καὶ στὸ μέλλον θὰ συνεχίσουν τὴ φονική τους διάθεση κατὰ τῶν κηρύκων ποὺ θὰ τοὺς στείλει. Καὶ θρηνεῖ ὁ Κύριος γιὰ τὴν ᾿Ιερουσαλὴμ ποὺ τὴν κατοικοῦν τέτοιοι κακοὶ ἄνθρωποι, ποὺ πολλὲς φορὲς θέλησε νὰ τοὺς μαζέψει κάτω ἀπὸ τὰ φτερὰ τῆς ἀγάπης του, ἀλλ’ αὐτοὶ δὲν θέλησαν. Τελειώνει τὸν ἔλεγχο ὁ Ἰησοῦς μὲ τὴν προφητεία ὅτι κάποτε θὰ συνέλθουν καὶ αὐτοί, καὶ ἐννοεῖ μετὰ τὴ δευτέρα παρουσία του, ὅταν ἀναγκαστικὰ θὰ τὸν παραδεχτοῦν ὡς εὐλογημένο ποὺ ἔρχεται στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ τότε θὰ εἶναι ἀργά.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου