Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022

Αντί οι γέροι να γίνουν όπως τα παιδιά,...

... κάνουν τα παιδιά γέρους!

Γράφετε πόσο αγαπάτε τα παιδιά εξαιτίας της υπέροχης ευγνωμοσύνης τους, η οποία έχει χαθεί στους μεγάλους ή έχει περιοριστεί αρκετά. Δίνετε παραδείγματα. 
Θα σας δώσω και εγὼ ένα. 
Ο μητροπολίτης της Αγίας Πετρούπολης Ισίδωρος έλεγε συχνά πως όταν ήταν παιδί ήταν ξυπόλυτος. Κάποιος άνθρωπος ονόματι Πέτρος τον λυπήθηκε και του αγόρασε ένα ζευγάρι γαλότσες με λαστιχένιες σόλες για πέντε καπίκια. 
Αυτή η μικρή ευεργεσία χαράχθηκε τόσο βαθιά στη μνήμη του μικρού Ισίδωρου, ώστε μετά και κατά τη διάρκεια πενήντα χρόνων ως ιερέας και ως επίσκοπος συχνά στις Λειτουργίες μνημόνευε τον ευεργέτη του Πέτρο.
Παρακάτω γράφετε, ότι ακριβώς επειδή αγαπάτε τα παιδιά γι’ αυτὸ τα λυπάστε. Διότι ήρθαν δύσκολοι καιροί για την παιδική ψυχή, για τον παιδικό χαρακτήρα. 
Οι αντιθέσεις σαν κρύοι άνεμοι κτυπούν τα παιδιά στο σπίτι, στο σχολειό και τον δρόμο. Και δεν είναι ότι απλά φέρνουν μπροστά στα παιδιά δύο ποτήρια, αλλά δύο αντίθετες θεωρίες για τη ζωή, την εκπαίδευση, την οικογένεια, την πατρίδα, ακόμα δε περισσότερο μπερδεύουν τα παιδιά με αντίθετα παραδείγματα. 
Θα επιθυμούσατε κάποια ιδιαίτερη εκπαίδευση για τα παιδιά που θα τα προστάτευε από τη σύγχρονη ανευθυνότητα και σύγχυση.

Ο Χριστὸς είπε: 
«Αν δεν αλλάξετε κι αν δεν γίνετε σαν τα παιδιά, δεν θα μπείτε στη βασιλεία του Θεού» (Ματθ. 18,3). 
Ο Χριστός, λοιπόν, βλέπει μεγαλύτερη ανάγκη στην εκπαίδευση των ενηλίκων παρά των παιδιών. Δείχνει τη μέθοδο, πώς πρέπει να εκπαιδευτούν οι ενήλικες. 
Πολὺ απλά: Κοιτάζοντας τα παιδιά. 
Αλλά είπε πως πρέπει να εκπαιδεύσουμε και τα παιδιά: 
«Αφήστε τα παιδία και μην τα εμποδίζετε να έλθουν κοντά μου» (Ματθ. 19.14). 
Αφήστε τα παιδιὰ να πλησιάσουν τον Χριστὸ και αφήστε τους ενήλικες να πλησιάσουν τα παιδιά. 
Επειδή ο Χριστός δεν διδάσκει μόνο, αλλά δίνει και ευλογημένη πνευματική δύναμη ώστε τα παιδιά να μπορούν να φέρουν εις πέρας όλα όσα έμαθαν. 
Ο Χριστός είναι η αιώνια νεότητα. 
Αυτή η αιώνια νεότητα καλεί τα παιδιά για να τους δωρίσει τη δύναμη για να μην γεράσουν την ψυχή τους, αλλά να παραμείνουν για πάντα νέοι, αγαθοί και χαρούμενοι άνθρωποι.
Με μιὰ λέξη η σοφία της εκπαίδευσης των παιδιών απὸ τον Χριστὸ έγκειται στο γεγονὸς ότι τα παιδιὰ παραμένουν για πάντα παιδιὰ και δεν μεταμορφώνονται σε γέρους. 
Αντίθετα μ’ αυτὴ τη σοφία στέκει η σχολικὴ σχολαστικὴ εκπαίδευση που με τη δύναμή της βαραίνει έτσι τα παιδιά, που τα γερνάει όσο το δυνατὸν γρηγορότερα. 
Προβάλλει τους γέρους ως παράδειγμα, τα διαποτίζει με γερασμένες σήψεις, τους μαραζώνει την καρδιὰ με γεροντικὴ απαισιοδοξία. Αντὶ οι γέροι να γίνουν όπως τα παιδιά, κάνουν τα παιδιὰ γέρους. 
Και έτσι ούτε οι γέροι μπαίνουν στο Βασίλειο του Χριστού ούτε επιτρέπουν στα παιδιὰ να μπουν. 
Γι’ αυτὸ αναφέρεται παντού στην Ευρώπη ότι η νεολαία βρίσκεται σε απόγνωση. 
Ας ευλογήσει ο Χριστὸς να ξανανιώσει η νεολαία της Ευρώπης.

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2022

"Επτά θανάσιμα αμαρτήματα" δεν υπάρχουν...

... η αμετανοησία είναι το μόνο θανάσιμο αμάρτημα για την Ορθόδοξη Εκκλησία και μέσα σε αυτό συμπεριλαμβάνεται κάθε αμαρτία και όχι μόνο τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα που προβάλλει η Καθολική Εκκλησία.
Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα ονομάζονται έτσι γιατί σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία μπορούν να στερήσουν τη θεία χάρη και να οδηγήσουν στην αιώνια καταδίκη της ψυχής του ανθρώπου.
(...)
    Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, όμως, ο διαχωρισμός των αμαρτιών σε μικρές και μεγάλες, σε θανάσιμες και μη, σε βαριές και ελαφρές, δεν είναι ορθός γιατί μία είναι η θανάσιμη αμαρτία˙ η αμετανοησία. 
Το να μην υπάρχει η θέληση για μετάνοια της οποιασδήποτε αμαρτίας, είτε αυτές είναι σαρκική, είτε είναι πνευματική, όπως η υπερηφάνεια, ο φθόνος, η υποκρισία και η κατάκριση. 
Όπως τονίζουν οι Πατέρες της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου στον Ε’ κανόνα της, «αμαρτία προς θάνατον εστίν, όταν τινές αμαρτάνοντες, αδιόρθωτοι μένωσιν». Δηλαδή, η μόνη θανάσιμη αμαρτία είναι η αμετανοησία.

Η αμετανοησία, άλλωστε, είναι και η μοναδική αμαρτία και βλασφημία που ο Χριστός δεν συγχωρεί, γιατί αυτή είναι η βλασφημία του Αγίου Πνεύματος˙ η άρνηση της παραδοχής ότι έχω αμαρτήσει, πολλές φορές εφευρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες με την πιο κλασσική «σήμερα έτσι κάνουν όλοι» και εφ’ όσον δεν έχω αμαρτήσει, δεν χρειάζεται να μετανοήσω. 
(...)

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος κήρυττε: 
«Το πίπτειν ανθρώπινον, το εμμένειν εωσφορικόν, το μετανοείν θείον».

περισσότερα εδώ

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2022

Η σπανιότερη αγιογραφία του Χριστού

Αν δεν είναι η μοναδική, είναι μια από τις σπανιότερες απεικονίσεις του Ιησού. Πρόκειται για μια αγιογραφία σε ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια του Κοσσυφοπεδίου, που απεικονίζει τον Ιησού Χριστό να κρατά ένα σπαθί.
Η τοιχογραφία βρίσκεται στο καθολικό της Ιεράς Μονής της Αναλήψεως του Κυρίου (Visoki Dečani) στο Κόσσοβο και χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Σ’ αυτήν ο Χριστός απεικονίζεται, να κρατά ένα μεγάλο ξίφος.
Όπως είπε στο dogma.gr που επικοινώνησε με τη Μονή, ένας από τους κληρικούς που ζουν εκεί, το ξίφος που κρατά ο Χριστός στην τοιχογραφία, δεν είναι πολεμικό αλλά πνευματικό.

Στην επιγραφή που υπάρχει στην αριστερή πλευρά, βλέποντας την εικόνα, αναγράφεται ότι πρόκειται για πνευματικό ξίφος το οποίο «κόβει» την αμαρτία από τον άνθρωπο.

Το μοναστήρι χτίστηκε από το Σέρβο βασιλιά Στέφανο του Dečani (Stephen Uroš III Dečanski of Serbia) κατά τη χρονική περίοδο το 1327-1335, και είναι αφιερωμένο στην Ανάληψη του Κυρίου.

Τα καλά διατηρημένα fresco, το πέτρινο τέμπλο του 14ου αιώνα, ο θρόνος του ηγούμενου και η σαρκοφάγος του ιδρυτή του βασιλιά Stefan, προκαλούν το ενδιαφέρον των επισκεπτών.

Το μοναστήρι, ορίστηκε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO και προστατεύεται από το σερβικό κράτος.

Φωτογραφία: Andrey Andreev

Κυριακή 14 Αυγούστου 2022

Η Παναγία μάς οδηγεί στον Χριστό

Οφείλουμε πάρα πολλά στην Παναγία μας, διότι είναι η πνευματική μας Μητέρα. Και όλοι γνωρίζουμε τι ιερό πρόσωπο είναι στη ζωή μας η μητέρα. Η σαρκική μας μητέρα είναι ένα πρόσωπο ιερό και άγιο, που όλοι το έχουμε ανάγκη στη ζωή μας. Κι αυτοί που πεθαίνουν 90 και 100 χρονών αναζητούν ενίοτε τη μάνα τους. Κι ας έχει πεθάνει η μάνα τους πριν 60 χρόνια ή κι ας μη τη γνώρισαν ποτέ!

Τόσο πολύ ο άνθρωπος νοιώθει την ανάγκη της μάνας του. Κι αυτό είναι δώρο από τον Θεό. Την ευλογία από τον Θεό να έχει μία μητέρα, και όλοι να έχουμε μία μητέρα. Και μάλιστα όταν αυτή η μητέρα είναι και ευσεβής, η ευλογία είναι μεγαλύτερη. Αλλά κάθε μητέρα είναι πρόσωπο ιερό και άγιο για εμάς.

Έχουμε όμως και την ουράνια Μητέρα μας, την πνευματική μας Μητέρα, την Κυρία Θεοτόκο. Ώστε, κι όταν έχουμε χάσει από τη ζωή αυτή τη φυσική μας μητέρα, ή κι αν καμιά φορά και η φυσική μας μητέρα μας έχει απογοητεύσει, διότι άνθρωπος είναι κι αυτή, ή μας έχει στενοχωρήσει, έχουμε την πνευματική μας Μητέρα, που είναι μεγάλη παρηγοριά.

Τι ωραίο πράγμα είναι να ξέρουμε ότι έχουμε όλοι μας μία ουράνια, πνευματική, αγία Μητέρα, στην οποία μπορούμε να αποταθούμε σε κάθε στιγμή της ζωής μας! Και να της πούμε τον πόνο μας, να της πούμε την αγάπη μας, τον λογισμό μας, τη στενοχώρια μας, την αμφιβολία μας ακόμη. Ό,τι έχουμε να το πούμε στην Παναγία μας και να της ζητάμε την ευλογία της.

Είναι ωραίο πράγμα οι Χριστιανοί να έχουμε ένα πνευματικό σύνδεσμο με την Παναγία μας, και δια της Παναγίας μας με τον Χριστό μας, διότι η Παναγία μας δεν θέλει να είμαστε μαζί της συνδεδεμένοι ξεχνώντας τον Υιό Της, αφού και Εκείνη έχει τον Χριστό ως κέντρο της ζωής της. Είχε και θα έχει τον Ιησού Χριστό. Το κέντρο της ζωής της Παναγίας μας είναι ο Χριστός. Άρα θέλει και η Παναγία μας, όσοι την αγαπούμε ν’ αγαπούμε και τον Χριστό και κέντρο της ζωής μας να είναι ο Χριστός.

***

Γι’ αυτό στο Άγιον  Όρος, όπως ξέρετε, και παντού όπου υπάρχουν Ορθόδοξοι, η κυριότερη προσευχή είναι το: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν» και μετά το «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς», και το «Θεοτόκε Παρθένε χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία» και το «Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επέμφθη».

Στο Άγιον Όρος πάντοτε επισυνάπτεται κοντά στη δεσποτική και μία θεομητορική ακολουθία. Μέσα στο Απόδειπνο λέμε τους Χαιρετισμούς κάθε ημέρα. Αλλά και κάθε μοναχός στο κελλί του θα πει τουλάχιστον μία φορά τους Χαιρετισμούς της Παναγίας: «Χαίρε, χαίρε, χαίρε…»

Κι έτσι έχοντας συνεχή κοινωνία με τον Χριστό δια της ευχής τού «Κύριε Ιησού Χριστέ…», έχουμε και συνεχή κοινωνία με τη Μητέρα του Λυτρωτή μας, την Κυρία Θεοτόκο, την Παναγία μας. Μ’ αυτά τα δύο άγια Πρόσωπα. Και η Παναγία μάς οδηγεί στον Χριστό μας.

Έχετε δει την εικόνα της Παναγίας των Χαιρετισμών που είναι αντίγραφο εικόνος της Μονής του Οσίου Γρηγορίου. Βαστάει στο ένα της χέρι τον Χριστό και με το άλλο της χέρι δείχνει τον Χριστό. Αυτή η εικόνα που δείχνει τον Χριστό λέγεται Οδηγήτρια. Δηλαδή μας οδηγεί στον Χριστό.

Και εμείς την Παναγία δεν την έχουμε για να της ζητάμε, όταν δεν είμαστε καλά, να μας βοηθάει στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας ή να μας παρηγορεί, αλλά την έχουμε για να της ομοιάζουμε. Βλέπουμε πώς η Παναγία πολιτεύθηκε σ’ αυτόν τον κόσμο; Να προσπαθούμε να της ομοιάσουμε κι εμείς.

(† Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Προηγούμενος Ι. Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους)

Ι. Ν. Αγιου Νικολαου Αλιμου

Κυριακή 12 Ιουνίου 2022

"Δεν είσαι μόνος" - Πύρινες Γλώσσες

    «Επειδή στα παλιά χρόνια παραλογίσθηκαν οι άνθρωποι και θέλησαν να κτίσουν ένα πύργο που να φθάνει ως τον ουρανό, ο Θεός με τη σύγχυση των γλωσσών τους διασκόρπισε. Γι᾿ αυτό στέλνει σ' αυτούς το Άγιο Πνεύμα με μορφή πύρινων γλωσσών. Γιατί όπως τότε γλώσσες χώρισαν την οικουμένη, έτσι και τώρα γλώσσες ένωσαν την οικουμένη και οδήγησαν σέ ομόνοια αυτούς πού ήταν χωρισμένοι». 
(Ιωάννης Χρυσόστομος, Λόγος εις την Αγίαν Πεντηκοστήν). 
    Μετά την Σταύρωση και Ανάσταση του Χριστού, οι Απόστολοι και οι πιστοί διασκορπίζονται και κρύβονται αβέβαιοι και αμήχανοι για το μέλλον. ‘Όμως, Εκείνος τους είχε πει πολλές φορές ότι θα είναι πάντα μαζί τους. Και στη Πεντηκοστή, Πύρινες γλώσσες κατεβαίνουν από τον Ουρανό και οι Απόστολοι, που ήταν απλοί άνθρωποι, βρίσκονται να μιλούν γλώσσες που δεν ήξεραν και να έχουν Γνώσεις που δεν είχαν. 
Από εκείνη την μέρα, αρχίζει μια νέα πραγματικότητα για τον κόσμο. 
    Παράλληλα οι Πύρινες Γλώσσες, βρίσκουν ένα επιφανή Φαρισαίο και μέγα Διώκτη των Χριστιανών στο δρόμο για την Δαμασκό, τον τυφλώνουν για τρεις μέρες για να γίνει ο Παύλος, ο Απόστολος των Εθνών. Στην πρώτη Σύνοδο που συγκαλούν οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, παίρνεται και η ιστορική απόφαση ότι ο Χριστιανισμός δεν αφορά μόνο τον Ιουδαϊκό λαό αλλά όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, γένους, δούλους ή ελεύθερους και αρχίζει μία μεγάλη περιπέτεια που θα αλλάξει τον κόσμο. (...)
Η σειρά «Δεν είσαι μόνος» είναι ένα ταξίδι στον χρόνο και στον χώρο, ένα οδοιπορικό σε τόπους θαμμένους στη λήθη. 
    Περιλαμβάνει 10 επεισόδια και πραγματεύεται πανανθρώπινες αξίες που εκφράστηκαν σε κοινωνίες του παρελθόντος, στηριγμένη στα Πατερικά κείμενα, το Ευαγγέλιο, σε κείμενα θεωρητικά, φιλοσοφικά, δοξαστικά, πολλές φορές προφητικά. 
Αυτά τα κείμενα, που περιέχουν την πείρα και τη σοφία αιώνων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συνδιαλέγονται γόνιμα με την εποχή μας δίνοντας τη δική τους απάντηση στα σημερινά προβλήματα του ανθρώπου. 

    Μπορεί να είναι επίκαιρος ένας λόγος που γράφτηκε εδώ και δυόμισι χιλιετίες; 
Σε ποια κοινωνία απευθυνόταν; 
Τι κοινό έχει με τη σημερινή; 
Μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο σε μια άλλη οπτική, έναν διαφορετικό προσανατολισμό και μια επαναξιολόγηση της πορείας του σήμερα; 
(...) 

Σκηνοθεσία: Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού 
Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος 
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Βαγγέλης Κουλίνος 
Πρωτότυπη μουσική: Μάριος Αριστόπουλος 
Σενάριο: Λένα Βουδούρη – Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού Αφήγηση: Κώστας Καστανάς

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2022

«Ορθοδοξία και μιζέρια, δεν κολλάνε μεταξύ τους…»

«Ο χριστιανός, δεν μπορεί να είναι μίζερος.
Ορθοδοξία και μιζέρια, δεν πάνε μαζί. Δεν κολλάνε μεταξύ τους. Πώς να το κάνουμε…
Πρέπει να είναι λεβέντης ο χριστιανός. 
Άρχοντας. 
Άνθρωπος με πλατιά ψυχή. Τόσο πλατιά, που να χωράει όλο τον κόσμο. 
Και φίλους και εχτρούς. Όλους να τους χωράει…

Δεν ταιριάζει η μιζέρια στη δικιά μας την παράδοση.
Έχει μεγαλείο η Ορθοδοξία… Είναι μεγαλείο.

Ο χριστιανός πρέπει να ‘ναι λεύτερος. 
Δεν πρέπει να καταπιάνεται με μικρότητες, με έχθρες, με ζήλιες, 
με λόγια και κακίες.

Την ελευθερία, μας την χάρισε ο ίδιος ο Θεός.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή. 
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο χρέος.

Ο χριστιανός, δεν μπορεί να είναι μίζερος.
Ορθοδοξία και μιζέρια, δεν κολλάνε μεταξύ τους…»

Αυτά μου είπε και έκανε να φύγει…

Και με άφησε εκεί μόνο μου, να σκέφτομαι τα όσα είχα ακούσει…

Ελευθεριάδης Γ. Ελευθέριος

Τρίτη 31 Μαΐου 2022

Απόδοση (επανεορτασμός) της εορτής του Πάσχα - Η Ανάσταση συνεχίζεται!

    Αυτό δείχνει και η γιορτή της Αποδόσεως του Πάσχα. 
Τα ίδια γράμματα της νύχτας της Αναστάσεως, ακούγονται και κατά την Απόδοση του Πάσχα. 
Τελείται μια μέρα πριν απ’ τη γιορτή της Αναλήψεως.
    Κάθε μεγάλη γιορτή στην Ορθόδοξη λατρεία έχει την «απόδοσή» της. Κάθε γιορτή είναι ζωντανό γεγονός, που επαναλαμβάνεται στη ζωή της Εκκλησίας, στη ζωή του πιστού.
Αλλά και για άλλο λόγο γίνεται ο επανεορτασμός μιας εορτής, δηλαδή η απόδοσή της. Για ν’ απολαύσουμε ακόμα μια φορά την ομορφιά της γιορτής.

Όταν ένα θέαμα είναι ωραίο, ποθούμε να το ξαναδούμε. 
Όταν ένα φαγητό είναι νόστιμο, θέλουμε να το ξαναγευτούμε. 
Ο εορτασμός κάποιου γεγονότος της ζωής του Χριστού ή της Θεοτόκου, προξενεί γλυκύτητα στη ψυχή, που θέλει να το ξαναγιορτάσει.

Τη γλυκύτητα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο γεγονός, την αισθανόμαστε για τη γιορτή του Πάσχα. 
Γιορτή ευφροσύνης. «Πανήγυρις εστί πανηγύρεων». Ποτέ άλλοτε δεν σκιρτά η ψυχή τόσο πολύ, όσο τη νύχτα της Αναστάσεως. 
Χαιρόμαστε για το θρίαμβο του Αναστάντος Κυρίου.

Θρίαμβος της ζωής κατά του θανάτου. Του Χριστού κατά του Άδη. Της χαράς κατά της λύπης. 
Της αλήθειας κατά του ψεύδους. Αυτή η ευφροσύνη για την Ανάσταση του Χριστού είναι καθολική και αιώνια. Ουρανός και γη συγχορεύουν. 
Όχι μια φορά. Πάντοτε, αιώνια. «Ουρανοί μεν επαξίως ευφραινέσθωσαν, γη δε αγαλλιάσθω· εορταζέτω δε κόσμος, ορατός τε άπας και αόρατος. Χριστός γαρ εγήγερται, ευφροσύνη αιώνιος» (κανόνας Πάσχα).

Η Ανάσταση συνεχίζεται.
Κάθε φορά, που τελούμε τη θεία Λειτουργία. Η θεία Λειτουργία ξαναζωντανεύει μπροστά μας όλα τα στάδια της ζωής του Χριστού. «Οδεύωμεν διά πασών των ηλικιών του Χριστού», όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος ό Θεολόγος.

Ο Χριστός γεννάται, στην «πρόθεση», που τελείται στην αριστερή κόγχη του ιερού που μοιάζει με φάτνη. 
Ο Χριστός βγαίνει στο κόσμο για να κηρύξει το Ευαγγέλιό Του, κατά τη μικρή είσοδο, που ο ιερέας βγαίνει με υψωμένο το Ευαγγέλιο. 
Ο Χριστός ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα για να θυσιαστεί, κατά τη μεγάλη είσοδο. 
Ο Χριστός υψώνεται πάνω στο Σταυρό και θυσιάζεται, κατά την προσφορά και τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, που γίνεται με την προσφώνηση: «Τα σα εκ των σων…». 
Ο Χριστός ανασταίνεται, κατά τη μετάληψη των αχράντων Μυστηρίων, που πλημμυρίζει τη καρδιά από αναστάσιμη χαρά. Γι’ αυτό και ο λειτουργός, όταν κοινωνεί, ευθύς αμέσως λέει το «Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι…».
Κάθε θεία Λειτουργία είναι μια ανάμνηση του Σταυρού και της Αναστάσεως. Είναι το σταυρώσιμο και αναστάσιμο Πάσχα.
Ιδιαίτερα η Λειτουργία της Κυριακής έχει αναστάσιμο χαρακτήρα. Είναι η Λειτουργία της «μιας των σαββάτων». 
Την Κυριακή είναι όλα αναστάσιμα. Τα απολυτίκια των οκτώ ήχων, όλα αναστάσιμα. Αλλά και τα τροπάρια του όρθρου της Κυριακής. 
Κατεξοχήν αναστάσιμη είναι η περίοδος του Πάσχα, του Πεντηκοσταρίου, που αρχίζει τη νύχτα της Αναστάσεως και τελειώνει τη Κυριακή των Αγίων Πάντων.

Η Ανάσταση συνεχίζεται!
Επαναλαμβάνεται κάθε φορά, που οι πιστοί έχουν Πάσχα. 
Οι κοσμικοί συνάνθρωποί μας μια φορά το χρόνο έχουν Πάσχα. Και ούτε αυτό αντιλαμβάνονται. Δεν το απολαμβάνουν. Νομίζουν, πως Πάσχα είναι το σουβλιστό αρνί, τα κόκκινα αυγά, το γλέντι και το ξεφάντωμα! 
Οι πιστοί γιορτάζουν το αληθινό Πάσχα, μάλιστα πολλές φορές στη ζωή τους. Όταν με πίστη ζουν το μυστήριο του Χρίστου, το μυστήριο του Σταύρου και της Αναστάσεως. Ζουν το νέο Πάσχα. Όταν κατορθώνουν και κάνουν μεγάλα περάσματα. 
Πάσχα σημαίνει διάβαση, πέρασμα. Ο Χριστός σταυρώθηκε και αναστήθηκε, για να μας περάσει απ’ την ενοχή της αμαρτίας στη δικαίωση. Απ’ τα έργα του σκότους στην αγιότητα. Απ’ τη φθορά στην αφθαρσία.

Κάθε φορά, που ξεπερνάμε τα γήινα, που...
(...)
η συνέχεια εδώ

Τετάρτη 20 Απριλίου 2022

Το αιώνιο σύμβολο της προδοσίας

Υπήρξε ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού. 
Ήταν εκλεκτός, στενός, και χαρισματούχος συνεργάτης του. 
Ο Χριστός εμπιστεύθηκε στον Ιούδα θησαυρό υλικό, το ταμείο του ιερού κοινοβίου των αποστόλων, και θησαυρό πνευματικό, δηλαδή του έδωσε τη χάρη και τη δύναμη να κάνει θαύματα, να θεραπεύει, να εκδιώκει δαιμόνια, να κηρύττει. 
Πόσο ευγνώμων και αφοσιωμένος έπρεπε να είναι ο Ιούδας στο Χριστό γι’ αυτά που του εμπιστεύθηκε!! 
Κι όμως ενώ ζούσε μαζί με το Χριστό, απολάμβανε τη διδασκαλία του, προστατευόταν από τη προσευχή του, πιστοποιούσε καθημερινά τα θαύματά του, τα σημεία αυτά της θεότητάς του, εν τούτοις δεν πρόσεξε και αγάπησε σιγά-σιγά το χρήμα. 
Και έτσι από φιλόθεος έγινε φιλάργυρος· και από φιλάργυρος κλέφτης· και από κλέφτης προδότης. 
Έξι μέρες πριν το πάθος του Χριστού, η αδελφή του Λαζάρου, συγκλονισμένη από την ανάσταση του αδελφού της, μυρώνει με πανάκριβο μύρο τα πόδια του Χριστού...

Ο Ιούδας αντί να συγκινηθεί από την πράξη της και να δοξάσει το Θεό που είναι κοντά τους και ζουν μαζί του όπως ζούσε ο Αδάμ και η Εύα στον παράδεισο, αυτός φορώντας το προσωπείο της φιλοπτωχείας διαμαρτύρεται και κατσουφιάζει. 
Λυπάται, γιατί η Μαρία χύνει το πανάκριβο μύρο, αυτός όμως δεν λυπάται να προδώσει το διδάσκαλο και ευεργέτη του και Θεό του και έτσι να γίνει ο ηθικός αυτουργός στο να χυθεί το πανάκριβο και ανεκτίμητο αίμα του Χριστού. 
Σ’ όλο τον κόσμο θα γίνει γνωστή η μύρωση του Χριστού αλλά και η προδοσία του από τον Ιούδα. Τα καλά και τα κακά παραμένουν αιώνια και οι συνέπειές τους μας ακολουθούν και μετά τον θάνατό μας, εάν φυσικά δεν μετανοήσουμε.
Επίσης στο Μυστικό δείπνο βλέπει το Χριστό να τους πλένει τα πόδια, να προγνωρίζει τι θα συμβεί, να λέγει ότι ένας από εσάς θα με παραδώσει, κι ενώ τα ξέρει αυτά, δεν τον αποκαλύπτει, δεν τον επιπλήττει, του φέρεται ευγενικά. 
Κι όμως, παρ’ όλα αυτά, ο Ιούδας παραμένει αχάριστος και πωρωμένος εις το έπακρον, με αποτέλεσμα ο σατανάς να μπει μέσα του και να γίνει τέλειο υποχείριο του. 
Στο τέλος με φίλημα θα τον προδώσει. Ο Ιούδας, εάν έβλεπε κάτι κακό στο Χριστό τόσο καιρό που παρέμεινε κοντά του, θα μπορούσε να γίνει μάρτυς κατηγορίας και να ξεσκεπάσει την τυχόν υποκρισία ή ανακολουθία του Χριστού. Όχι όμως να γίνει προδότης. Αυτό σημαίνει ότι τίποτα δεν είχε να καταμαρτυρήσει.

Ο Χριστός ήταν απόλυτα αθώος και άμεμπτος σε όλα. 
Και η κακία του Ιούδα υπήρξε εντελώς αδικαιολόγητος και χωρίς κανένα έρεισμα. 
Οι αρχιερείς, ενώ δεν ήξεραν πώς να συλλάβουν τον Χριστό χωρίς να προκαλούν αντιδράσεις, τώρα χαίρονται και υπόσχονται χρήματα στον προδότη. 

Ο Ιούδας συνδυάζει την αχαριστία και απιστία του Αδάμ και την ιδιοτέλεια, κακία και αναισθησία του Κάιν. 
Υπερβαίνει την μοχθηρία του Φαρισαίου, που επιχειρούσε να φονεύσει ηθικά τον τελώνη στη γνωστή παραβολή, και την ανταρσία και αυθάδεια του ασώτου υιού, που φέρεται μεν με αναίδεια και αλαζονεία στον πατέρα του, τον πικραίνει αφάνταστα, αλλά ούτε καν διανοείται να τον σκοτώσει και να πάρει την περιουσία.

Τελικά δε ο άσωτος θα μετανοήσει και θα γυρίσει συντετριμμένος και ταπεινωμένος πίσω στον πατέρα του, χωρίς να έχει απαίτηση να πάρει τη θέση του υιού ξανά αλλά αρκούμενος στη θέση του υπηρέτη. 
Ο Ιούδας θα συναισθανθεί το λάθος του, αλλά δεν θα μετανοήσει. 
Η καταδίκη του Ιησού θα πετύχει ό,τι δεν πέτυχε η καλοσύνη και η ευγένειά του. «Ήμαρτον παραδούς αίμα αθώον» ομολογεί. Αναγνωρίζει αθωότητα Ιησού, αλλά δεν ζητά συγγνώμη. 

Την αθωότητα του Χριστού αναγνωρίζουν επίσης ο Πιλάτος, η γυναίκα του Πιλάτου, ο Ηρώδης Αντίπας, ο ληστής, ο εκατόνταρχος και πάντες «οι συμπαραγενόμενοι όχλοι», αφού είδαν βέβαια -οι τελευταίοι- τα σημεία που ακολούθησαν το θάνατο του Ιησού.
Η εγωιστική αναγνώριση του λάθους μας, χωρίς να συνοδεύεται από συντριβή και εκζήτηση του Θείου ελέους, δεν μας σώζει. 
Αντίθετα μας οδηγεί στην απελπισία και την αιώνια καταδίκη. 
Έτσι ο ληστής κερδίζει τον παράδεισο, ενώ ο Ιούδας βαδίζει προς την κόλαση. 
Ο παράνομος παίρνει την άφεση και ο μαθητής την αιώνια τιμωρία. Η αναγνώριση του εγκλήματός του δεν συγκινεί κανένα. 
Οι φίλοι του, οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι, όταν θα πει «ήμαρτον παραδούς αίμα αθώον» θα του απαντήσουν. «Τι προς ημάς; συ όψει». Δικό σου θέμα και δική σου ευθύνη, κανείς δεν σε ανάγκασε.
Αγνώμων, άδικος, άθλιος, άφρων, αχάριστος, δόλιος, δυσσεβής, μιαρός και φιλάργυρος είναι κάποια από τα πολλά επίθετα που χρησιμοποιούνται στην υμνογραφική παράδοση της Εκκλησίας με τα οποία εκφράζονται ο βαρύς πόνος και η πλήρης απαξία για την πνευματική αυτοκτονία του Ιούδα. 
Ο Ιούδας πρόδωσε τον τόπο και την ώρα της σύναξης του Χριστού με τους μαθητές Του στο Όρος των Ελαιών, για την αποφυγή ταραχής και διασάλευσης της κοινής ησυχίας. 
Ανέλαβε δηλαδή να οδηγήσει την Εβραϊκή ηγεσία και τα όργανά της στον τόπο όπου θα έβρισκαν τον Χριστό. Το βάρος της πράξης του Ιούδα σχετίζεται με το Πρόσωπο στο οποίο αφορούσε η ενέργειά του, τον Θεάνθρωπο Χριστό.
Ο Ιούδας δεν επώλησε κάποιον ασήμαντο, αλλά «τόν ἀτίμητον», εκείνον, δηλαδή, που υπέρκειται κάθε χρηματικής τιμής και αξίας. 
Γιατί όμως ο Ιούδας πρόδωσε τον Χριστό και Δάσκαλό του στους αδυσώπητους εχθρούς Του; 
Προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν γίνει πολλές ερμηνευτικές προσπάθειες και αναζητήθηκαν πατριωτικά, ψυχολογικά, κοινωνικά, ιδεολογικά και άλλα αίτια. 
Ο Ιούδας είχε κληθεί, όπως και όλοι οι μαθητές του Χριστού, για να διακονήσει το σχέδιο της Θείας Οικονομίας για την πραγμάτωση της λύτρωσης και της σωτηρίας των ανθρώπων. Για να γίνει, όπως και οι άλλοι Απόστολοι, συνεχιστής του έργου και της αποστολής του Κυρίου.

Κατά μία ερμηνεία αποτελούσε ιδιάζουσα περίπτωση Ζηλωτή και ένθερμου εθνικιστή. Στο πρόσωπο του Ιησού έβλεπε την ενσάρκωση των Μεσσιανικών πόθων και ελπίδων του έθνους του Ισραήλ. Όταν ο Ιησούς εξέφρασε διαφορετική «Μεσσιανικότητα», θεώρησε ότι έπρεπε να ανακόψει την πορεία Του και προέβη στην προδοσία. 
Η πράξη του δεν θεωρείται από την ερμηνευτική Θεολογία ως απλή προσωπική επιλογή αλλά αναγορεύεται ως άρνηση και αποστασία. Γι’ αυτό δεν συνοδεύεται από τη μετάνοια. 
Η μεταμέλεια του Ιούδα ήταν συναίσθηση της πράξης του, περιοριζόμενη δε σε κάποιες τύψεις συνειδήσεως.
..........
η συνέχεια εδώ

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022

Ύμνος προς τον Θεόν

Γρηγόριος Ναζιανζηνός

 

Σὲ τὸν ἄφθιτον μονάρχην

Δὸς ἀνυμνεῖν, δὸς ἀείδειν,

Τὸν ἄνακτα τὸν δεσπότην·

Δι᾽ ὃν ὕμνος, δι᾽ ὃν αἶνος,

Εσένα τον αθάνατο μονάρχη.

Τη δύναμη δώσε μου ν’ ανυμνώ και να ψάλλω, το βασιλιά, τον κυρίαρχο.

Δι᾽ ὃν Ἀγγέλων χορεία, 5

Δι᾽ ὃν αἰῶνες ἄπαυστοι,

Δι᾽ ὃν ἥλιος προλάμπει,

Δι᾽ ὃν ὁ δρόμος σελήνης,

Δι᾽ ὃν ἄστρων μέγα κάλλος,

Δι᾽ ὃν ἄνθρωπος ὁ σεμνὸς 10

Ἔλαχε νοεῖν τὸ θεῖον,

Λογικὸν ζῶον ὑπάρχων.

Σὺ γὰρ ἔκτισας τὰ πάντα

Παρέχων τάξιν ἑκάστωι,

 

 

Συ έκτισες τα πάντα,

ορίζοντας την τάξη και τον νόμο στο καθένα,

Συνέχων τε τῆι προνοίαι. 15

Λόγον εἶπας, πέλεν ἔργον.

Ὁ Λόγος σου Θεὸς Υἱός·

Ὁμοούσιος γάρ ἐστιν,

Ὁμότιμος τῶι τεκόντι,

και τα συγκρατείς με τη θεία σου πρόνοια. Λόγο είπες κι’ ευθύς έγινε έργο.

Ο Λόγος σου είναι Θεός Υιός, Ομοούσιός σου,

Ομότιμος με σένα, που τον γέννησες.

Ὃς ἐφήρμοσεν τὰ πάντα, 20

Ἵνα πάντων βασιλεύσηι.

Περιλάμβανον δὲ πάντα

Ἅγιον Πνεῦμα τὸ θεῖον

Προνοούμενον φυλάσσει.

Ο Λόγος σου ταίριαξε αρμονικά το ένα μετά το άλλο, για να βασιλέψει Αυτός σ’ όλα.

Κι’ ολόγυρα γυρνώντας το Άγιο Πνεύμα το θείο, προνοώντας, τα φυλάγει.

Τριάδα ζῶσαν ἐρῶ σε, 25

Ἕνα καὶ μόνον μονάρχην,

Φύσιν ἄτρεπτον, ἄναρχον,

Φύσιν οὐσίας ἀφράστου,

Σοφίας νοῦν ἀνέφικτον,

Τριάδα ζωντανή θα σε αποκαλώ,

έναν και μόνο κύριο,

φύση αμετάτρεπτη, χωρίς αρχή,

φύση άρρητης ουσίας,

νου με σοφία ασύλληπτη,

Κράτος οὐρανῶν ἄπταιστον, 30

Ἄτερ ἀρχῆς, ἀπέραντον,

Ἀκατασκόπητον αὐγὴν,

Ἐφορῶσαν δὲ τὰ πάντα,

Βάθος οὐδὲν ἀγνοοῦσαν

ουράνια εξουσία που δεν σφάλλει,

με δίχως αρχή, απέραντη, αθέατη λάμψη,

που από ψηλά τα πάντα βλέπει

και δεν αγνοεί κανένα βάθος,

Ἀπὸ γῆς μέχρις ἀβύσσου. 35

Πάτερ, ἵλεως γενοῦ μοι.

Διὰ παντὸς θεραπεύειν

Τὸ σέβασμα τοῦτο, δός μοι

Τὰ δ᾽ ἁμαρτήματα ῥίψον,

απ’ όσα υπάρχουν στη γη, μέχρι αυτά που φτάνουν στην άβυσσο.

Πάτερ γίνε σπλαχνικός σε μένα.

Δος μου τη δύναμη να υπηρετώ παντοτινά την αξιοσέβαστη θεότητα.

Τις αμαρτίες μου πέταξε μακριά μου'

Τὸ συνειδὸς ἐκκαθαίρων 40

Ἀπὸ πάσης κακονοίας,

Ἵνα δοξάσω τὸ θεῖον

Ὁσίας χεῖρας ἐπαίρων

Ἵνα Χριστὸν εὐλογήσω,

καθαρίζοντας τη συνείδηση από κάθε κακή σκέψη, ώστε να δοξάζω το θείο υψώνοντας όσια χέρια, για να δοξολογήσω τον Χριστό.

Γόνυ κάμπτων ἱκετεύσω 45

Τότε προσλαβεῖν με δοῦλον,

Ὅτ᾽ ἂν ἔλθηι βασιλεύων.

Πάτερ, ἵλεως γενοῦ μοι,

Ἔλεον καὶ χάριν εὕρω·

 

Ὅτι δόξα καὶ χάρις σοι 50

Ἄχρις αἰῶνος ἀμέτρου.

 

Patrologicae cursus completus. Series graeca. PG 37: Gregorii Theologi opera quae exstant omnia. Pars 3. ed. J. P. Migne, Paris 1862

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2022

Όταν ο Γέροντας Πορφύριος πήγε σε οίκο ανοχής

Την ημέρα των Θεοφανείων οι ιερείς πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και ραντίζουν με αγιασμό. Ο Άγιος Πορφύριος διηγούνταν σε πιστούς μία μοναδική εμπειρία, καθώς επισκέφθηκε έναν οίκο ανοχής.

Παλαιά συνηθίζαμε, κατά την εορτή των Θεοφανείων, ν’ αγιάζομε τα σπίτια. Κάποια χρονιά επήγα κ’ εγώ κι αγίαζα. Χτυπούσα τις πόρτες των διαμερισμάτων , μου ανοίγανε κι έμπαινα μέσα ψάλλοντας «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε…»
Όπως πήγαινα στην οδό Μαιζώνος, βλέπω μία σιδερένια πόρτα. Ανοίγω, μπαίνω μέσα στην αυλή, που ήταν γεμάτη από μανταρινιές, πορτοκαλιές, λεμονιές, και προχωρώ στη σκάλα.

Ήταν μία σκάλα εξωτερική, που ανέβαινε πάνω και κάτω είχε υπόγειο. Ανέβηκα τη σκάλα, χτυπάω την πόρτα και παρουσιάζεται μια κυρία. Αφού μου άνοιξε εγώ άρχιζα κατά τη συνήθεια μου το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε…». Με σταματάει απότομα. Εν τω μεταξύ με ακούσανε και δεξιά κι αριστερά στο διάδρομο βγαίνανε κοπέλες απ’ τα δωμάτια. «Κατάλαβα, έπεσα σε οίκο ανοχής», είπα μέσα μου.
Η γυναίκα μπήκε μπροστά μου να μ’ εμποδίσει.

– Να φύγεις , μου λέει. Δεν κάνει αυτές να φιλήσουν το Σταυρό. Να φιλήσω εγώ το Σταυρό και να φύγεις , σε παρακαλώ.
Εγώ τώρα πήρα σοβαρό και επιτιμητικό ύφος και της λέω:
– Εγώ δεν μπορώ να φύγω! Εγώ είμαι παπάς, δεν μπορώ να φύγω! Ηλθα εδώ ν’ αγιάσω.
– Ναι, αλλά δεν κάνει να φιλήσουν το Σταυρό αυτές…
– Μα δεν ξέρουμε αν κάνει να φιλήσουν το Σταυρό αυτές η εσύ. Διότι αν με ρωτήσει ο Θεός και ζητήσει να Του πω ποιος κάνει να φιλήσει το Σταυρό, οι κοπέλες η εσύ, μπορεί να έλεγα : «Οι κοπέλες κάνει να τον φιλήσουν και όχι εσύ. Οι ψυχές τους είναι πιο καλές από τη δική σου»
Εκείνη την στιγμή εκοκκίνησε λίγο. Της λέω λοιπόν:
– Ασε τα κορίτσια να φιλήσουν το Σταυρό.
Τους έκανα νόημα να πλησιάσουν. Εγώ πιο μελωδικά από πρώτα έψαλλα το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε…», διότι είχα μια χαρά μέσα μου, που ο Θεός οικονόμησε τα πράγματα να πάω και σ’ αυτές τις ψυχές.
Φιλήσανε όλες το Σταυρό. Ήταν όλες περιποιημένες, με τις πολύχρωμες φούστες κ.λπ. Και τους είπα:
– Παιδιά μου, χρόνια πολλά. Ο Θεός μας αγαπάει όλους. Είναι πολύ καλός και «βρέχει επί δικαίους και αδίκους». (Ματθ. 5,45) Όλοι τον έχομε Πατέρα και για όλους μας ενδιαφέρεται ο Θεός. Μόνο να φροντίσουμε να Τον γνωρίσομε και να Τον αγαπήσομε κι εμείς και να γίνομε καλοί. Να Τον αγαπήσετε και θα δείτε πόσο ευτυχισμένες θα είστε.
Κοιτάζανε απορημένες. Κάτι πήρε η ψυχούλα τους η ταλαιπωρημένη.
– Χάρηκα, τους λέω τέλος, που μ’ αξίωσε ο Θεός να έλθω σήμερα και να σας αγιάσω. Χρόνια πολλά!
– Χρόνια πολλά, είπαν κ’ εκείνες κι έφυγα…

dogma.gr