Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

Το Ιερό Αντιμήνσιο - Η «φορητή» Άγία Τράπεζα


Είναι τεμάχιο υφάσματος (διαστάσεων 40 επί 50 περίπου εκατοστών) πάνω στο oποίο έχουν ζωγραφιστεί ποικίλες ιερές παραστάσεις και σύμβολα. Κύρια παράσταση είναι ο Χριστός κατά τον τύπο του Επιταφίου, ή ο Χριστός στην άκρα ταπείνωση. 
Τα Αντιμήνσια καθαγιάζονται συνήθως στα εγκαίνια Ναών, χρίονται με Άγιο Μύρο και προσάπτονται σε μία τουλάχιστον γωνία τους Αγια Λείψανα.
Όταν τελείται Θεία Λειτουργία σε μη εγκαινιασμένους Ναούς, σε εξωκλήσια, σε Στρατόπεδα ή στην ύπαιθρο, χρησιμοποιείται «φορητή» εγκαινιασμένη Αγία Τράπεζα, το Αντιμήνσιο (αντί + mensa = αντί τραπέζης). 
Σ' αυτή την περίπτωση πρέπει να υπάρχουν οπωσδήποτε προσραμμένα Άγια Λείψανα.
Τα Αντιμήνσια χρησιμοποιούνται σε όλους τους Ί. Ναούς, εγκαινιασμένους και μη. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να έχουν Άγια Λείψανα. Όπου το Αντιμήνσιο το καλύπτουν με το Είλητό, το προστατεύουν και από τις φθορές (τριβή με το Ευαγγέλιο).
pigizois
Αντικαθιστά την Αγία Τράπεζα και χωρίς αυτό Θεία Λειτουργία δεν τελείται. Πάνω στο Αντιμήνσιο με το διπλωμένο και συρραμμένο ειλητό, τοποθετείται το Ιερό Ευαγγέλιο,αντι του Σωτήρος Χριστού.
Στα χρόνια των Διωγμών, ως Αγία Τράπεζα χρησιμοποιήθηκε ακόμη και το στήθος των Μαρτύρων!
Ο Άγιος Μάρτυς Λουκιανός επρόκειτο να πεθάνη μαρτυρικά για την πίστι του Χριστού. Ήταν ήδη φυλακισμένος. Ναός στη φυλακή δεν υπήρχε, αλλά και ο Μάρτυς δεν μπορούσε να μετακινηθή, όχι μόνο γιατί ήταν δεμένος με βαρειές αλυσίδες, αλλά και γιατί την προηγουμένη ημέρα είχε βασανισθή σκληρά, για να υπογράψη και να δηλώση ότι προσκυνά τα είδωλα και αρνείται τον Χριστό.
Όπως ήταν, λοιπόν, καταπληγωμένος, ξαπλωμένος κάτω, δεμένος με τις αλυσίδες και επειδή ήταν ιερεύς, ετέλεσε ο ίδιος πάνω στο στήθος του, μέσα σε φρικτούς και δυνατούς πόνους, την φρικτωτάτη Θυσία της Θείας Λειτουργίας, χρησιμοποιώντας τον άρτο και τον οίνο, που του έφεραν κρυφά για τα Τίμια Δώρα εκεί, στη φυλακή.
Στη φυλακή όμως δεν ήταν μόνος.Υπήρχαν κι άλλοι χριστιανοί, υποψήφιοι Μάρτυρες κι αυτοί, μελλοθάνατοι για το Χριστό. Όλοι μαζί έκαναν έναν κύκλο γύρο από τον Άγιο Λουκιανό σε σχήμα Ναού, Αγγέλων και Αγίων και κάλυπταν έτσι από πάνω τον Μάρτυρα, για να μην πάρουν είδησι οι ειδωλολάτρες δεσμοφύλακες και οι δήμιοι «τα τελούμενα» της Θείας Λειτουργίας. Φύλαξαν δηλαδή το μεγάλο Μυστήριο από τα βέβηλα μάτια των ειδωλολατρών. (Καλλινίκου Κ. πρωτ.).

Σκεφθήτε, τι σεβασμός! Να χαμε μάτια, να μπορούσαμε να το δούμε! να μπορούσαμε να το νοιώσουμε!
Ο Άγιος Θεοδώρητος μας πληροφορεί τα εξής για τον Άγιο ερημίτη Μάρι:
Όταν ύστερα από τριανταοκτώ ολόκληρα χρόνια εγκλείστου βίου και σκληρών ασκήσεων, θέλησε να λειτουργηθή και να κοινωνήση των Αχράντων Μυστηρίων (δεν είχε λειτουργηθή τριανταοκτώ ολόκληρα χρόνια! δεν είχε κοινωνήσει εκουσίως αυτά τα χρόνια!) αυτή του την επιθυμία την είπε στον Άγιο Θεοδώρητο, που τον επισκέφθηκε. Διότι, όταν άνοιξε την πόρτα της εγκλείστρας του, για να δεχθή επισκέπτες, δέχθηκε πρώτο τον Άγιο Θεοδώρητο μαζί με δύο διακόνους υποτακτικούς του.
Σ αὐτόν λοιπόν είπε:
«Θέλω να τελεσθή η Θεία Λειτουργία και να κοινωνήσω των Αχράντων Μυστηρίων. Αύριο με καλεί ο Κύριος!»
Τότε ο Άγιος Θεοδώρητος αμέσως και πρόθυμα ετέλεσε την κοσμοσωτήριο Θεία Λειτουργία χρησιμοποιώντας για Αγία Τράπεζα τα χέρια, τις απλωμένες παλάμες των δύο διακόνων! Φρικτός Γολγοθάς και νοητό Θυσιαστήριο τα χέρια και οι παλάμες των δύο διακόνων… (Ο Χριστιανικός Ναός…»ο. π., σελ. 190).
Αυτές βέβαια είναι εξαιρέσεις, που γίνονται σπανιότατα, αλλά απαραίτητες, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν. Αγία Τράπεζα λοιπόν και Αντιμήνσιο έγιναν τα στήθη των Μαρτύρων και οι παλάμες των ιεροδιακόνων.

Πρωτ. Στεφάνου Κ. Αναγνωστόπουλου

Από το βιβλίο: «ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ»

diakonima

Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015

Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀπόστολος καὶ Ἀδελφόθεος

ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΙΑΚΩΒΟΥ

Κεφάλαιο 5
1 Ἄγε νῦν οἱ πλούσιοι, κλαύσατε ὀλολύζοντες ἐπὶ ταῖς ταλαιπωρίαις ὑμῶν ταῖς ἐπερχομέναις. 2 ὁ πλοῦτος ὑμῶν σέσηπε καὶ τὰ ἱμάτια ὑμῶν σητόβρωτα γέγονεν, 3 ὁ χρυσὸς ὑμῶν καὶ ὁ ἄργυρος κατίωται, καὶ ὁ ἰὸς αὐτῶν εἰς μαρτύριον ὑμῖν ἔσται καὶ φάγεται τὰς σάρκας ὑμῶν. ὡς πῦρ ἐθησαυρίσατε ἐν ἐσχάταις ἡμέραις.

Ο Άγιος Ιάκωβος ο δίκαιος
23 Οκτωβρίου

Ο άγιος Ιάκωβος ήταν υιός του Ιωσήφ του Μνήστορος από τον πρώτο του γάμο (Ἀδελφόθεος), ο αποκαλούμενος και δίκαιος.
Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, οι Απόστολοι ομόφωνα εξέλεξαν τον Δίκαιο Ιάκωβο πρώτο επίσκοπο Ιεροσολύμων.
Προέδρευσε της Αποστολικής Συνόδου και σχετικά με το αν πρέπει να περιτέμνονται οι εθνικοί που ασπάζονταν τη χριστιανική πίστη, πρότεινε να μην επιβαρύνονται οι προσήλυτοι με τις επιταγές του παλαιού Νόμου.
Έγραψε την πρώτη Θεία Λειτουργία της χριστιανικής Εκκλησίας. «Ὑπὲρ τοῦ ῥυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ πάσης θλίψεως, ὀργῆς, κινδύνου, ἀνάγκης καὶ πικροῦ θανάτου τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν» (Θ. Λειτ. Ἰακ.)
Κατακρημνίστηκε από το αέτωμα του Ναού από τους Ιουδαίους, στη συνέχεια λιθοβολήθηκε και τέλος εξέπνευσε με χτύπημα ξύλου στο κεφάλι.
---
Συνέταξε την επιστολή που φέρει το όνομα του στην Αγία Γραφή, που απευθύνεται σε όλους τους λαούς (καθολική) και αποτελεί το πιο υπέροχο ίσως δοκίμιο Ορθοδόξου πνευματικότητας που έχει γραφτεί.
Στην επιστολή διορθώνει όσους θεωρούν τον Θεό ως αιτία των κακών: ὁ γὰρ Θεὸς ἀπείραστός ἐστι κακῶν, πειράζει δὲ αὐτὸς οὐδένα. ἕκαστος δὲ πειράζεται ὑπὸ τῆς ἰδίας ἐπιθυμίας ἐξελκόμενος καὶ δελεαζόμενος· (Ιακ. 1, 13-14).
Και μεταξύ άλλων, λέγει επίσης το κορυφαίο: «Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ὅτι τὸ δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήν· ἡ δὲ ὑπομονὴ ἔργον τέλειον ἐχέτω, ἵνα ἦτε τέλειοι καὶ ὁλόκληροι, ἐν μηδενὶ λειπόμενοι.» (Ιακ. 1, 2-4). 
(Πηγή και αιτία για την πιο μεγάλη και τέλεια χαρά να θεωρείτε, αδελφοί μου, όταν πέσετε μέσα εις διάφορες δοκιμασίες και θλίψεις, να γνωρίζετε ότι η δοκιμασία της πίστης σας προς τον Χριστό, μέσω θλίψεων και ταλαιπωριών επεξεργάζεται και λειτουργεί μέσα σας, ως πολύτιμο αγαθό, την υπομονή. Η δε υπομονή ας έχει και αυτή, ως καρπό της, πνευματικό έργον τέλειο στις καρδιές σας, δια να είσθε έτσι τέλειοι και πλήρεις και να μην υστερείτε σε τίποτε).

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 11 Οκτωβρίου
Η Παραβολή του Σπορέα


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 11 Οκτωβρίου 2015 - Δ´ Λουκά

(Λουκ. η´ 5-15)
Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· ᾿Εξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. Καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ᾿Επηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολὴ αὕτη. ῾Ο δὲ εἶπεν· ῾Υμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. ῎Εστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ῾Ο σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. Οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. Τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. Τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.
Ταῦτα λέγων ἐφώνει· ῾Ο ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.

Απόδοση σε απλή γλώσσα
Εἶπε ὁ Κύριος αὐτὴ τὴν παραβολή· 
«Βγῆκε ὁ σποριὰς γιὰ νὰ σπείρει τὸν σπόρο του· καθὼς ἔσπερνε, μερικοὶ σπόροι ἔπεσαν στὸν δρόμο, ὅπου καταπατήθηκαν, καὶ τοὺς ἔφαγαν τὰ πουλιά. ῎Αλλοι ἔπεσαν στὶς πέτρες καί, ὅταν φύτρωσαν, ξεράθηκαν, γιατὶ δὲν εἶχε ὑγρασία. ῎Αλλοι σπόροι ἔπεσαν ἀνάμεσα σὲ ἀγκάθια καί, ὅταν αὐτὰ φύτρωσαν μαζί τους, τοὺς ἔπνιξαν. ῎Αλλοι ὅμως ἔπεσαν στὸ γόνιμο ἔδαφος, φύτρωσαν κι ἔδωσαν καρπὸ ἑκατὸ φορὲς περισσότερο». 
 Οἱ μαθητές του τότε τὸν ρωτοῦσαν· 
«Τί σημαίνει ἡ παραβολὴ αὐτή;» ᾿
Εκεῖνος τοὺς ἀπάντησε· 
«Σ’ ἐσᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς νὰ γνωρίσετε τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας του, ἐνῶ στοὺς ὑπολοίπους αὐτὰ δίνονται μὲ παραβολές, ὥστε νὰ κοιτάζουν ἀλλὰ νὰ μὴ βλέπουν καὶ ν’ ἀκοῦνε ἀλλὰ νὰ μὴν καταλαβαίνουν». 
«῾Η παραβολὴ αὐτὴ σημαίνει τὸ ἑξῆς·῾Ο σπόρος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Οἱ σπόροι ποὺ ἔπεσαν στὸν δρόμο εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ἄκουσαν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ· ἔρχεται ὅμως ὕστερα ὁ διάβολος καὶ τὸν παίρνει ἀπ’ τὶς καρδιές τους, γιὰ νὰ μὴν πιστέψουν καὶ σωθοῦν. Οἱ σπόροι ποὺ ἔπεσαν στὸ πετρῶδες ἔδαφος εἶναι ἐκεῖνοι πού, ὅταν ἀκούσουν τὸν λόγο, τὸν δέχονται μὲ χαρά, δὲν ἔχουν ὅμως ρίζα· γι’ αὐτὸ πιστεύουν γιὰ λίγο διάστημα καί, ὅταν ἔρθει ὁ καιρὸς τῆς δοκιμασίας, ἀπομακρύνονται. Αὐτοὶ ποὺ ἔπεσαν στ’ ἀγκάθια εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ἄκουσαν τὸν λόγο, συμπορεύονται ὅμως μὲ τὶς φροντίδες, μὲ τὸν πλοῦτο καὶ τὶς ἀπολαύσεις τῆς ζωῆς, πνίγονται ἀπ’ αὐτὰ καὶ δὲν καρποφοροῦν. Μὲ τὸν σπόρο ποὺ ἔπεσε στὸ γόνιμο ἔδαφος ἐννοοῦνται ὅσοι ἄκουσαν τὸν λόγο μὲ καλὴ καὶ ἀγαθὴ καρδιά, τὸν φυλᾶνε μέσα τους καὶ καρποφοροῦν μὲ ὑπομονή». ᾿Αφοῦ τὰ εἶπε ὅλα αὐτά, πρόσθεσε μὲ ἔμφαση· 
«῞Οποιος ἔχει αὐτιὰ γιὰ ν’ ἀκούει ἂς τὰ ἀκούει».
synodoiporia
Ο Κύριος εξή­γησε ότι από τους τέσσερις σπόρους μόνον ο ένας καρποφόρησε. Οι άλλοι τρεις χάθηκαν. Το αποτέλε­σμα ήταν μηδενικό. Απόδοση καμία. 
Ποια λοιπόν τα αίτια της ακαρπίας;

δείτε εδώ